Duma Elbląga – sztuka plenerowa z Biennale Form Przestrzennych

Duma Elbląga – sztuka plenerowa z Biennale Form Przestrzennych

Lata sześćdziesiąte w Elblągu to czas niezwykłego rozkwitu życia artystycznego. Do miasta przybywało wielu młodych ludzi, w poszukiwaniu pracy oraz miejsca zamieszkania. Oprócz tego, pragnęli oni rozwoju atrakcyjności miasta pod względem artystycznym na poziomie sąsiedniego Gdańska. Głównym motorem oraz miejscem takiej działalności stała się działająca do dziś Galeria EL. W roku 1961 Gerard Kwiatkowski, z…

MULTIFLEX – system budownictwa uprzemysłowionego z Węgierskiej Republiki Ludowej

MULTIFLEX – system budownictwa uprzemysłowionego z Węgierskiej Republiki Ludowej

Lata siedemdziesiąte XX wieku to okres dominacji uprzemysłowionego budownictwa mieszkaniowego, a szczególnie technologii wielkopłytowej. W Polsce najpopularniejszymi systemami były W-70 oraz Szczeciński. Ciągle jednak trwały prace nad innymi systemami, głównie dostosowanymi do rejonów kraju. Nie inaczej było za granicą, a konkretnie na Węgrzech. Inżynierom szczególnie głowę zaprzątał problem monotonii budowanych bloków. Nowo powstające osiedla stawały…

Płytnikowe kino – Filip z konopi

Płytnikowe kino – Filip z konopi

W dzisiejszym wpisie poznacie kolejny film, którego główna tematyka jest związana z życiem w blokach. Jakiś czas temu opisywałem film, zrealizowany w realiach lat siedemdziesiątych pt. Dzięcioł (https://tiny.pl/18rbpbt2). Filip z konopi został nakręcony z kolei w roku 1981, a do kin trafił dopiero po dwóch latach w roku 1983, co zapewne miało związek ze stanem…

Dolarowiec, Olimp – reprezentacyjny punktowiec Wrzeszcza z lat 60

Dolarowiec, Olimp – reprezentacyjny punktowiec Wrzeszcza z lat 60

Powojenny Gdańsk to morze ruin w centrum miasta. W zgliszczach leżała większość zabudowy Głównego i Starego Miasta. Leżący dalej Wrzeszcz również odniósł rany. Duża część zabudowy wzdłuż obecnej al. Grunwaldzkiej nie nadawała się do mieszkania. Nowe władze postanowiły wykorzystać ten fakt i zbudować Grunwaldzką Dzielnicę Mieszkaniową – odpowiednik stołecznego MDM-u. Śmiałe plany architektów zakładały zabudowę…

Czertanowo Północne – eksperymentalne osiedle w ZSRR

Czertanowo Północne – eksperymentalne osiedle w ZSRR

Dzisiejszy wpis poświęcony jest niezwykłemu osiedlu ze Związku Radzieckiego. Na początku lat 70, w tym kraju zaczęto powoli dopuszczać do realizacji projekty osiedli mieszkaniowych, nie polegające na masowości i unifikacji. Komunistyczne władze, chciały wybudować eksperymentalne osiedle, aby potem zastosować projekt masowo w całym kraju. Takim osiedlem było Czertanowo Północne w Moskwie. Zespołowi projektowemu przewodził główny…

Żabianka – początek gdańskich bloków z fabryki domów

Żabianka – początek gdańskich bloków z fabryki domów

W roku 1969 w podgdańskiej wsi Kokoszki utworzony został Gdański Kombinat Budowy Domów. Miało to związek z wielką inwestycją – budową fabryki domów na radzieckiej licencji (system szczeciński). Kompleks zajmujący aż 56 hektarów, kosztował 300 mln złotych, a prace rozruchowe potrwały do końca 1971 r. Właśnie wtedy, zaczęło powstawać pierwsze nowe osiedle, do którego budowy,…

Stegny – pierwsze warszawskie osiedle z wielkiej płyty

Stegny – pierwsze warszawskie osiedle z wielkiej płyty

Chociaż już w latach 50 XX wieku w PRL do budowli osiedli mieszkaniowych wykorzystywano różne technologie prefabrykacji, to w latach 70 pełną parą ruszyła budowa osiedli w technologii wielkiej płyty. Pierwszym miejscem w Polsce, w którym powstało osiedle wybudowane w nowo opracowanym systemie W-70 był Radom – dzielnica Ustronie, natomiast pierwszym osiedlem wielkopłytowym w stolicy…

Latawiec z betonu – obraz falowca w literaturze

Latawiec z betonu – obraz falowca w literaturze

Najdłuższy z gdańskich falowców – budynek mieszkalny położony przy ul. Obrońców Wybrzeża był bohaterem wpisu https://plytnikpospolity.pl/index.php/2024/11/03/najdluzszy-budynek-w-polsce-slynny-falowiec-z-ul-obroncow-wybrzeza-w-gdansku/. Ten niezwykły obiekt architektury socmodernizmu powraca na stronę jako miejsce akcji książki Moniki Milewskiej „Latawiec z betonu”, którą pochłonąłem jednym tchem. Akcja surrealistycznej powieści rozpoczyna się od krótkiego Genesis – powstanie falowca jest opisane jako skutek działania diabła, który…

SUPERSAM – pierwszy i największy sklep samoobsługowy w PRL

SUPERSAM – pierwszy i największy sklep samoobsługowy w PRL

Ponad sześćdziesiąt lat temu, 6 czerwca 1962 roku otwarto Supersam przy ul. Puławskiej 2 w Warszawie. Był to pierwszy wielkopowierzchniowy sklep samoobsługowy w Polsce Ludowej. Ten najnowocześniejszy sklep w kraju jest wspominany do dzisiaj, a w czasach działalności był oblegany przez tłumy klientów, nie tylko ze stolicy. Idea sklepów samoobsługowych narodziła się kilkanaście lat wcześniej…

Trzonolinowiec we Wrocławiu – budynek mieszkalny na linach

Trzonolinowiec we Wrocławiu – budynek mieszkalny na linach

Lata 60 XX wieku w Polsce Ludowej to czas eksperymentów i ciekawostek budowlanych. Powstało wtedy wiele śmiałych konstrukcji które możemy podziwiać do dzisiaj – katowicka Superjednostka, gdańskie falowce, czy też właśnie wrocławski Trzonolinowiec.Dlaczego ten budynek jest wyjątkowy? Dlatego, że… powstawał od góry – czyli wbrew dotychczasowym tradycjom budowlanym. Zaczynając historię od początku, po drugiej wojnie…